فلسفه ذهن/فلسفه نفس/علوم شناختی

۲ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «نفس در قرآن» ثبت شده است

مقاله: شواهد قرآنی بر تجرد عقلی روح



دلایل و شواهد قرآنی بر تجرد عقلی روح

مهدی رودبندی زاده - غلامرضا فیاضی

معرفت کلامی - سال هشتم، شماره اول، پیاپی 18، بهار و تابستان 1396

چکیده

متفکران آرای مختلفی دربارة حقیقت انسان دارند. برخی از آنان حقیقت انسان را جسم ظاهری او دانسته اند و برخی دیگر علاوه بر بدن ظاهری، به حقیقت دیگری باور داشته اند. در اینکه این حقیقت دیگر چیست، در میان دانشمندان اختلاف نظر وسیعی دیده می شود. برخی این حقیقت دوم را نیز امری مادی و در داخل بدن دانسته اند و برخی دیگر آن را امری مجرد از ماده انگاشته اند. برای اثبات تجرد روح هم از روش عقلی و هم از روش نقلی استفاده شده است. در روش نقلی چند آیة معروف مورد استناد قرار گرفته است. به نظر می رسد می توان برای این منظور از آیات دیگری نیز بهره برد. در این پژوهش، تلاش ما این بوده است که با مراجعه به آیات قرآن و با توجه به ویژگی هایی که قرآن برای انسان ذکر کرده است، وجود ساحت عقلی مجرد از ماده را دست کم برای برخی از انسان ها اثبات کنیم. در این راستا به شواهد و ادله ای پرداخته ایم که از این منظر کمتر مورد توجه بوده اند.

کلیدواژه ها: انسان، روح، نفس، عقل، مجرد، قرآن.


پیوند دریافت مقاله


تذکر: عرضه و معرفی مقالات و کتاب‌ها در این وبلاگ نشان‌گر موافقت یا مخالفت نویسندگان با محتوای آنها نیست.


۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
رضا درگاهی فر

وجوه معانی نفس در قرآن

بنام خدا

مقاله «وجوه معانی واژۀ نفس در قرآن» چاپ شده در مجله پژوهشهای فلسفی - کلامی، شماره 4 در سال 1379 توسط آقای دکتر محمدکاظم شاکر عضو هیئت علمی دانشگاه قم، مقاله بسیار خوبی است درباره معانی واژه «نفس» که در قرآن به کار رفته است. برای کسانی که علاقمند به بررسی دیدگاه قرآن کریم درباره ذهن و نفس هستند مقاله قابل استفاده ای است. متن کامل این مقاله برای علاقمندان در دسترس است.

نسخه پی دی اف مقاله


دکتر محمد کاظم شاکر

عضو هیئت علمی دانشگاه قم


چکیده

نفس از اصطلاحات رایج در حوزه های فلسفه، عرفان، اخلاق و روان شناسی است . در قرآن کریم بارها این کلمه و مشتقات آن به کار رفته است . پرسش اساسی آن است که آیا این واژه در قرآن به همان معانی مصطلح در علوم پیش گفته به کار رفته است و یا معنای خاص دیگری مراد است .مقاله حاضر عهده دار تبیین موارد کاربرد نفس در قرآن کریم است . نویسنده بر آن است که این واژه در عین حال که دارای یک معنای اصلی است، در وجوه مختلفی به کار رفته است . این وجوه در قرآن به هفت وجه می رسد که عبارت اند از: «ذات حق تعالی » ، «انسان با تشخص فردی » ، «انسان با تشخص جمعی » ، «طبیعت اولیه انسان » ، «عقل » ، «قلب » و «وجود برزخی انسان » .

کلید واژه ها: نفس، روح، انسان شناسی، مفردات قرآن، وجوه و نظایر . تفسیر موضوعی، لغت شناسی

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰
هادی قهار