دکتر منصور پرورش، فوق تخصص جراحی مغز و اعصاب و عضو تیم جراحی
فانکشنال بیمارستان رسول اکرم (ص) از انجام اولین عمل جراحی تحریک مغزی برای درمان
بیماری وسواس در خاورمیانه توسط تیم پزشکی بیمارستان رسول اکرم(ص) خبر داد.
روش جراحی تحریک عمیق مغزی DBS برای
درمان بیماران مبتلا به پارکینسون، دیستونی (انقباض غیرارادی مکرر و طولانی
عضلات)، تیک صوتی و حرکتی، لرزش و لقوه و همچنین وسواس تاکنون در ایران و جهان به
کار گرفته شده است.
وی در مورد استفاده از این روش درمانی برای درمان بیماران مبتلا به
وسواس نیز گفت: این روش تاکنون برای یک نفر در ایران انجام شده که برای نخستین بار
در خاورمیانه بوده است.پرورش با بیان اینکه تاییدیه استفاده از روش کاشت الکترود
در مغز برای درمان وسواس در سال 2006 اعلام شد، افزود: کاشت الکترود در مغز برای
درمان وسواس در ایران اولین بار هفته قبل در بیمارستان رسول انجام شد.وی گفت: این
روش تنها برای بیماران وسواسی مورد استفاده قرار می گیرد که نسبت به درمان های
دارویی و روانپزشکی مقاوم هستند و باید شرایط لازم را برای کاندید جراحی شدن داشته
باشند.
وی در مورد نحوه جراحی تحریک عمقی مغز توضیح داد: به روش
استروتاکسی انجام می شود؛ به این صورت که وسیله ای روی سر بیمار تحت بی حسی موضعی
و در شرایطی که بیمار هوشیار است، بسته می شود، ام آر آی یک میلیمتری با پروتکل
خاصی گرفته می شود و سپس این اطلاعات به سیستم رایانه ای منتقل و مختصات آن از
طریق محاسبات رایانه ای محاسبه می شود و به این طریق ما مختصات فضای هر نقطه ای از
مغز را که بخواهیم به آن دسترسی داشته باشیم، با دقت بسیار بالا (کمتر از نیم
میلیمتر) به دست می آوریم.پرورش گفت: نقاط مورد نظر مغز در این جراحی، هسته های
عمقی مغز هستند که دارای تجمعی از نورون ها می باشند؛ این هسته های عمقی مغز که
تعدادشان زیاد است، نقش بسیار عمده ای در برخی اعمال مهم بدن مانند درجه حرارت،
تنظیم خواب و بیداری، هوشیاری و تنظیم حرکات بدن دارند که اختلال در عملکرد این
هسته های عمقی می تواند باعث بروز بیماری های عمده ای در فیلد بیماری های اعصاب و روان
شود.
وی افزود: برای ما بسیار مهم است که برای دسترسی به این هسته ها
دقت بالایی داشته باشیم زیرا مجاورت های خیلی حساسی دارند و در قسمت های خاصی از
مغز قرار دارند؛ به همین دلیل است که از روش جراحی بسته و ایجاد یک سوراخ در مغز
در مسیرهای کاملا بی خطر استفاده می کنیم تا از طریق آن به نقاط موردنظر مغز
دسترسی پیدا کنیم.پرورش ادامه داد: سپس پنج الکترود بسیار ظریف وارد مغز می شود و
آنها را به سیم هایی وصل کرده و ثبت الکتروفیزیولوژی می کنیم. یعنی امواج هسته های
مغزی را ثبت می کنیم تا ثابت کنیم جایی که انتخاب کردیم برای کاشت الکترود، صحیح
است و در واقع بررسی مجدد انجام می دهیم.
وی گفت: بعد از اینکه امواج را ثبت کردیم، تحریک انجام می شود تا
بررسی مجدد دیگری انجام شود تا متوجه شویم در کجا بهترین ثبت را داشتیم و مغز را تحریک
می کنیم؛ در این حالت بیمار کاملا بیدار می شود و می تواند همکاری کند و بررسی می
کنیم که آیا عارضه ای دارد یا ندارد و اگر عارضه ای نداشت، الکترود را خارج می
کنیم و سپس الکترودهای دائمی که قطری در حدود یک و نیم میلی متر دارند، در عمق مغز
می گذاریم.پرورش اظهار کرد: در نهایت این الکترود از زیر پوست به یک باتری وصل می
شود که از بیرون قابل کنترل است و توسط آن می توان به باتری برنامه های لازم را
داد و وضعیت بیماران را پیگیری کرد.وی خاطرنشان کرد: در نهایت برای همه بیماران
(پارکینسون، دیستونی، لرزش، تیک و وسواس) دو الکترود در مغز، یک سیم از زیر پوست و
یک باتری در زیر قفسه سینه نصب می شود که از طریق یک سیستم کنترلی در بیرون بدن
کنترل می شود.
